Loonbedrijf Gebr. Tolenaars uit Nieuwendijk (Noord-Brabant) speelt met de zelfontwikkelde en gepatenteerde Fish Protector MK-01 in op de vraag om watergangen visvriendelijk uit te maaien.
De onderneming geeft hiermee gehoor aan de gedragscode van de ‘Wet natuurbescherming’ uit 2019 waarin wordt beschreven dat waterschappen schadelijke handelingen zoveel mogelijk moeten voorkomen.
Schonen en maaien
Bij noodzakelijke handelingen, zoals schonen en maaien, worden aanvullende werkprotocollen uitgegeven door het waterschap. Door deze richtlijnen moeten negatieve effecten op de flora en fauna in de watergangen zoveel mogelijk worden voorkomen. Deze werkprotocollen vragen om innovatieve werkwijzen om het visvriendelijk uitmaaien van watergangen te verbeteren. Gebr. Tolenaars houdt al zestig jaar watergangen voor Waterschappen schoon. Het loonbedrijf is daarom over oplossingen gaan nadenken.
De Fish Protector MK-01 bestaat uit een viertal stroboscooplampen met flitslicht, die op maaikorven worden gemonteerd. Links en rechts op de midden-kolom en aan de uiteinden van de korf. Bij maaiboten worden de lampen verzonken in de romp. Op deze manier raakt het systeem niet beschadigd als er beschoeiingen in de oevers zitten.
“Vissen alert maken door stroboscooplampen met flitslicht is eigenlijk wat wij doen”
Effectiviteit van flitslicht als viswering
“Vissen alert maken door stroboscooplampen met flitslicht is eigenlijk wat wij doen”, aldus Sander Tolenaars, die het slootvuil vaak direct verwerkt in een baal. De lampen waarschuwen de vissen, zodat ze eerder uit de oever/kant weggaan. “Vissen hebben een natuurlijke afkeer van fel en onvoorspelbaar knipperend licht. De manier van vissen verjagen door middel van flitslicht wordt al toegepast op waterkrachtcentrales en bij gemalen. Diverse praktijkvoorbeelden wijzen uit dat stroboscooplampen uitermate effectief zijn. Deze innovatieve oplossing is nooit eerder op maaiend materieel toegepast. Door deze uitvinding is het mogelijk om het beheer en onderhoud beter op elkaar af te stemmen. Door het visvriendelijke maaien kan er meer vegetatie uit de watergang gemaaid worden tijdens het groeiseizoen.
Het is een kostenbesparende werkwijze die ruimschoots tegemoet komt aan de maatregelen in de gedragscode. In 2019 hebben wij het gehele jaar er al mee ‘gemaaid’. Onderzoeken of het überhaupt wel heel blijft. Daarnaast hebben wij in samenwerking met Waterschap Aa en Maas nog veldonderzoek gedaan en in mei komt er nog een aanvullend onderzoek van visadvies (dat is een onafhankelijk ecologisch bureau). Want ik wil er ook een stempel op hebben van een externe partij. Veel waterschappen vragen naar een officieel rapport. We worden al benaderd door verschillende fabrikanten die dat wel zien zitten,” vertelt Sander enthousiast.
Tot wel vijftien procent minder vissen
De Wet Natuurbescherming die sinds 2017 van kracht is, is tegenwoordig enorm belangrijk. “Wij hebben te maken met verschillende werkprotocollen afkomstig van het Waterschap en de unie van Waterschappen. In sommige streken is de populatie van de vissen erg hoog. Daar moet je je maaikorf weer leeggooien in het water en vervolgens weer oppakken. Als we dit met de Fish Protector in één keer in plaats van twee keer scheppen kunnen is dat al een groot voordeel. Als je het meescheppen van de vissen met tien tot vijftien procent kan verminderen dan heb je natuurlijk al een grote stap gemaakt.
“Als we hiermee het meescheppen van de vissen met 10 tot 15% kan verminderen dan heb je natuurlijk al een grote stap gemaakt”
Het leeft onder de fabrikanten van maaikorven en maaiboten. Ik verwacht in 2021 dat dit systeem officieel wordt verhandeld via een nog te bepalen distributeur”, aldus Tolenaars.
Tekst: Annelies Bakker
Foto’s: Gebr. Tolenaars