Loonwerker en machinebouwer Marius Lensink van GML Machines uit Haarlo liet tijdens een workshop bij Aeres Farms/Warmonderhof op 5 juli 2023 in Dronten zijn zelf ontwikkelde machine voor het verkleinen en beluchten van organisch materiaal, zoals maaisel en slootafval, zien.
Lensink ontwikkelde de machine om bermmaaisel en slootafval goed om te kunnen zetten in compost. Dit door het materiaal te verkleinen en te beluchten. Lensink is betrokken bij de Achterhoekse Stichting HOEduurzaam. Eén van de doelstellingen is het duurzaam inrichten en gebruiken van grond. “Organische stof is daarvoor essentieel. Je moet biomassa in de grond hebben, zodat water en voedingsstoffen beter vastgehouden worden. Materiaal als slootafval en bermmaaisel kan een belangrijke bron van organische stof zijn. Maar dan moet het wel goed omgezet worden in compost. Dat betekent dat het verkleind moet worden en belucht. Je kunt een bult een paar keer omzetten met een kraan, maar dan houd je altijd plukken over. Die vergaan niet in de grond. Ze werken eerder als vergif. Daarom heb ik zelf deze machine ontwikkeld”, vertelt Lensink.
Laagje voor laagje af frezen
Het principe van de machine is eenvoudig. Twee grote verticale schijven met meeneemschoepen frezen met 500 toeren per minuut een laag van de buitenkant van een bult weg. Via een schuine lopende band wordt het materiaal aan de andere zijde van de machine op een ril gegooid. Zo wordt stukje voor stukje de hele bult gepakt en wordt laagje voor laagje op een nieuwe bult gegooid. “Bijkomend voordeel is dat je gemakkelijk afval, zoals blikjes en plastic makkelijk van de verse ril kunt afzoeken”, aldus de machinebouwer.
“In één winter goed spul”
De ervaring van Lensink is dat je met twee keer omzetten een bult ruw materiaal kunt veranderen in goede en goed verstrooibare compost. “De eerste keer doe je in het najaar, als de bult er zes tot acht weken ligt. De tweede keer doe je in februari of maart. Dan kun je hem hetzelfde voorjaar verstrooien. Zo krijg je in één winter goed spul.” Belangrijk is volgens Lensink dat de bult nat blijft. Daarom kan het nodig zijn er water bij te doen. “Het mooiste is om er mest bij te doen. Dan krijg je het proces pas echt mooi aan de gang. Maar dat past niet in de Nederlandse wetgeving”, vertelt hij.
170 tot 180 kubieke meter maaisel en slootafval per uur
Tijdens de demo bij Aeres Farms werd de compost gekeerd met behulp van een Claas Xerion 3800 met een vermogen van 400 pk. “Maar in principe heb je qua vermogen aan 200 pk genoeg”, weet Lensink. De capaciteit van de machine is 170 tot 180 kubieke meter per uur. Lensink schat de kosten voor het omzetten op 1,5 euro per kubieke meter.
Tekst en beeld: Gerben Hofman