Het gebruik van glyfosaat zorgt ieder voorjaar voor maatschappelijke discussie. Telers zelf kunnen een bijdrage leveren aan het verminderen van de maatschappelijke discussie rond glyfosaat.
Glyfosaat is aan de ene kant een effectief, relatief milieuvriendelijk middel in het beheersen en onderwerken van onkruiden, groenbemesters en vanggewassen en in de vernieuwing van grasland. Op behandelde percelen daalt de onkruiddruk aanzienlijk waardoor later in het groeiseizoen minder onkruidbestrijdingsmiddelen nodig zijn.
‘Doodgespoten weilanden’ fotograferen
Aan de andere kant wekt glyfosaat weerstand op. Zo riep kamerlid Tjeerd de Groot (D66) burgers onlangs nog op om komend voorjaar ‘doodgespoten weilanden’ te fotograferen en de beelden op te sturen naar de minister van Landbouw. Die oproep leidde weer tot grote verontwaardiging onder boeren.
Discussie verminderen
Telers zelf kunnen een bijdrage leveren aan het verminderen van de maatschappelijke discussie rond glyfosaat door percelen een of enkele dagen na bespuiting te frezen, te culivatoren, te spitten of te ploegen. Zo’n bewerking tast de werking van glyfosaat niet aan maar kan wel negatieve reacties van burgers en omwonenden voorkomen.
Dit vraagt in een aantal gevallen om goede afspraken met loonwerkers. Die hebben met name op melkveebedrijven een grote rol in de vernieuwing van grasland.
Alternatieven voor glyfosaat
Ondertussen gaat de sector de komende twee jaar samen met ondernemers aan de slag om de alternatieven van glyfosaat in de praktijk te gaan toepassen. Dit gebeurt in vijf landelijke praktijkgroepen van tien tot vijftien ondernemers (waarvan twee groepen in het werkgebied van ZLTO).
Die alternatieven variëren van mechanische onderwerken van groenbemesters of het doorzaaien van grasland (in plaats van omploegen) tot het pleksgewijs spuiten met glyfosaat (alleen daar waar de onkruiddruk hoog is). Ook het zaaien van vanggewassen in het najaar die vervolgens in de winter kapotvriezen, is een optie die onderzocht gaat worden.
Verbod op glyfosaat?
Voor de goede orde: glyfosaat mag wettelijk gewoon gebruikt worden. Het middel is tot eind dit jaar toegelaten binnen de Europese Unie. Inmiddels is de procedure gestart voor verlenging van die toelating voor een periode van vijf jaar.
In vergelijking met andere onkruidbestrijdingsmiddelen scoort glyfosaat laag als het gaat om impact op waterleven, bodemleven en grondwater en is volgens de milieumeetlat van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM) ‘bruikbaar in geïntegreerde teelt’.
Telers moeten bij discussie betrokken worden
Dat zijn feiten die kennelijk geen indruk maken op lagere overheden, zoals provincies en gemeenten. Zo mogen pachters van percelen van het Groen Ontwikkelfonds Brabant sinds dit jaar geen glyfosaat meer gebruiken. Het gaat hier om percelen met een eenjarige pacht (in totaal zo’n 1.500 hectare). Ook een aantal gemeenten stelt deze eis inmiddels bij het verpachten van landbouwgrond.
ZLTO is het niet eens met dat verbod en gaat de ervaringen van telers in de praktijkgroepen bij die discussie betrekken. Wanneer daaruit blijkt dat glyfosaat in een aantal gevallen uit oogpunt van duurzaamheid toch de meest verstandige keuze, gaat ZLTO het verbod opnieuw ter discussie stellen.
Bron: ZLTO