‘Bemiddelaar’ Johan Remkes adviseert het kabinet om bedrijven met hoge stikstofuitstoot in de buurt van kwetsbare natuurgebieden binnen een jaar te reduceren, middels maatregelen, vrijwillige verplaatsing of stoppen. Hier moeten wel een goede plusregeling tegenover staan. Het gaat dan om 500 tot 600 agrarische bedrijven. Dit schrijft hij in zijn rapport ‘Wat wel kan’.
Volgens Remkes moet er niet getornd worden aan het streefjaar 2030. Wel moet er volgens hem tussen 2025 en 2028 nog eens worden gekeken of de stikstofreductiedoelen overal kunnen worden gehaald. “Op tijd beginnen is belangrijker dan precies op tijd eindigen. Niemand kan aan het onmogelijke gehouden worden.”
Met zijn advies wijkt Remkes af van de werkwijze die het kabinet tot dusverre voor ogen had. Dit was er vooral op gericht om agrarische bedrijven zoveel mogelijk op vrijwillige basis te laten stoppen. Overigens zijn de pijlen als het gaat om piekbelasters niet alleen gericht op landbouw. Ook andere bedrijven die veel stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare gebieden moeten volgens Remkes stoppen.
Stikstofkaart ingeruild voor nieuwe indeling
Veel van het goede kan blijven bestaan, maar er zullen dingen anders moeten. Nederland is een lan van en voor boeren, ook voor jonge boeren. Remkes vindt dat Nederland opgedeeld moet worden in vier gebieden. Allereerst een rode zone voor intensieve landbouw. Gebieden met kwetsbare natuur betitelt Remkes als oranje. Hier kan alleen ‘natuurvriendelijke’ landbouw plaatsvinden. Producten uit deze gebieden zouden ondersteund door subsidies via de supermarkt bij de consument moeten komen. Dan zijn er gele en groene gebieden in Natura 2000-gebieden. Hier kan alleen heel beperkt biologische landbouw plaatsvinden.
PAS-melders zo snel mogelijk legaliseren
PAS-melders zijn slachtoffer van onbetrouwbaar beleid en moeten zo snel mogelijk worden vergund. Ook als het ten koste gaat van bouwprojecten. Er moet wel stikstofruimte zijn.
Geen definitief plan van Remkes, maar aanbeveling
Remkes noemt zijn rapport, waarvoor hij zo’n zestig gesprekken heeft gevoerd en zesduizend pagina’s met brieven en andere correspondentie heeft doorgenomen, geen definitief plan, maar een aanbeveling om verder uit te werken. Hij verwacht niet dat de agrarische sector blij is met zijn advies, ook bij natuurorganisaties en het kabinet zal niet iedereen blij zijn. Remkes wil ook slecht nieuws recht voor zijn raap brengen. “Maatregelen zijn veel te lang vooruitgeschoven. Snel ingrijpen is noodzakelijk.”
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: Sebastiaan ter Burg