Bij Evers Agro is graslandverzorging een van de belangrijkste activiteiten. Daarvoor ontwikkelt en produceert het bedrijf verschillende machines waaronder de Graslandbeluchter. Eenvoudig en tegelijkertijd doordacht. Zowel qua constructie als qua werking.
Voetballers, golfers en andere sporters die natuurgras gebruiken voor het uitoefenen van hun hobby kennen het vaak wel. Het beluchten van de zode door de gemeente of beheerder met een beluchtingsmachine. Vaak eentje met een rotor met meerdere messen om de zode te openen voor zuurstof en neerslag nadat talloze voeten het grasveld gebruikten. Eigenlijk kijkt niemand daarvan op. Waarom worden graslanden, zeker begraasde maar ook graslanden die enkel gemaaid worden, dan niet vaker belucht?
Repareren of stimuleren?
Met onder meer die vraag gingen we op bezoek bij machinefabrikant Evers Agro in Almelo (Overijssel) waar product manager Bram Dieker ons er alles over vertelde. “Goed graslandbeheer kent net als het beheer van bouwland vele aspecten. Het was altijd een ondergeschoven kindje maar we zien allerlei factoren die graslandbeheer aantrekkelijker maken. Zo zetten bepaalde melkfabrieken met bepaalde melkstromen in op blijvend grasland, neemt het aandeel biologisch en regeneratief grasland toe en komt er steeds meer druk op het gebruik van glyfosaat. Bovendien wordt ruwvoer, eiwit, van eigen land gestimuleerd. Allemaal redenen of argumenten voor productief goed grasland. En daar is graslandbeheer tegenwoordig een onmisbaar onderdeel van.”
Daarvoor heeft Evers verschillende machines in het programma. Zoals sinds bijna veertig jaar de graslandwoeler die, hoe kan het ook anders, gebaseerd is op de Evers bouwlandwoeler. De graslandwoeler werkt maximaal 45 centimeter diep en is, ook zoals op bouwland, bedoeld om storende lagen en verdichting aan te pakken. “De woeler is een machine om grasland te repareren zoals wij dat zeggen. Zorg dat de beitels de storende laag openbreken. Dat doe je afhankelijk van de omstandigheden bijvoorbeeld eens per drie jaar. De zode stimuleren, dat doe je met onze graslandbeluchter. Er kan na een behandeling weer zuurstof de grond in en de ontstane gaten bespoedigen wateropname door de bodem.”
Eenvoudig en doeltreffend
Die graslandbeluchter maakt sinds 2005 onderdeel uit van het programma van de fabrikant. Een ogenschijnlijk eenvoudige machine waarvan het hart bestaat uit een as met zes rotoren per meter die elk vier messen bevatten. Opgeteld 24 messen per meter werkbreedte dus. “De vier messen per rotor zijn belangrijk om de machine stabiel te laten lopen en niet te laten hobbelen. Dat gebeurt als je minder messen gebruikt. Als je meer messen toevoegt wordt de weerstand hoger en dat vermindert het effect van het beluchten.” In de breedte gezien zit elke rotor bovendien iets versprongen op de as gemonteerd om de machine stabiel te laten lopen. De beluchter werkt maximaal achttien centimeter diep. Die diepte bereik je zodra de glijsloffen de zode raken. Afhankelijk van de omstandigheden kun je maximaal honderd kilo extra gewicht per meter werkbreedte monteren. Naar keuze ‘betonblokken’ van elk 100 kilo of stalen platen van elk 25 kilo.
“Het is belangrijk dat de beluchter zo diep mogelijk werkt om de zode optimaal te beluchten. Ik schat in dat driekwart van gebruikers daartoe gewichten monteert. Zeker onder droge omstandigheden. Qua rijsnelheid wordt vaak zes tot acht kilometer per uur aangehouden.”
Doorontwikkelingen
Evers ontwikkelde de beluchter in de loop der jaren vooral op details door. Zo waren de messen bij de eerste prototypes alleen aan de voorzijde gescherpt. Daardoor trok de achterzijde ervan bij het verlaten van de grond de zode wat open. Bij de uiteindelijke versies zijn de messen aan weerskanten gescherpt en snijdt het mes letterlijk aan twee kanten. De gewichtsdragers en gewichten zijn praktischer gemaakt met onder meer inkepingen in de stalen platen. Een belangrijke wijziging van drie jaar geleden is de toevoeging van een driepuntsophanging aan de achterzijde van de machine. Hierdoor kun je bijvoorbeeld een wiedeg met zaaimachine aankoppelen en zo verschillende werkzaamheden combineren in een werkgang.
De messen zijn van gehard staal. De standtijd ervan is natuurlijk sterk afhankelijk van de omstandigheden. “Een klant in Denemarken belucht per jaar zo’n 250 hectare en ziet nu na acht jaar dat de messen aan vervanging toe zijn”, geeft Dieker aan. “Hij belucht de zode zowel in het voorjaar als in het najaar en dat sluit aan bij ons advies.”
“Scandinavië en dan met name Denemarken en Zweden, is sowieso een gebied waar onze graslandverzorgingsmachines aan populariteit winnen. Nederland (Benelux) en Duitsland blijven in algemene zin de belangrijkste afzetgebieden met elk een derde van de omzet. Het overige aandeel van de export realiseren we in belangrijke mate in Denemarken, Groot-Brittannië en Zwitserland. Maar er gaan ook machines naar Canada en naar Japan.”
Van 1,5 tot 8 meter
De Evers Graslandbeluchter is leverbaar met werkbreedtes van anderhalf tot en met acht meter. De kleinste werkbreedte is populair in de fruitteelt. De meeste veehouders hebben een sterke voorkeur voor de drie meter brede uitvoering die je overigens ook in de fronthef kun monteren. Let daarbij wel op de oriëntatie van de messen want die zijn richtingsgebonden. Er is een uitvoering met dubbele driepunt leverbaar voor montage voor én achter de trekker.
Loonwerkers kiezen meestal voor een zes of acht meter brede uitvoering. Daarbij is een wielstel mogelijk voor de opklapbare modellen vanaf vijf meter. Een acht meter brede uitvoering weegt standaard tweeduizend kilo. Evers noemt de modellen tussen 2,5 en 8 meter ‘groene machines’ die standaard geproduceerd worden en daardoor snel leverbaar zijn. De andere werkbreedtes zijn minder courant en zullen ook minder snel bij een dealer of fabrikant op voorraad staan.
Het onderhoud is net als de machine zelf: eenvoudig. Je hoeft enkel de lagers van de rotoren door te smeren met de vetspuit. En de scharnierpunten als je met een opklapbare versie werkt.
Volgens Bram Dieker ontstaat er meer interesse in het toedienen van vloeistoffen met bijvoorbeeld micro-organismen tijdens graslandbewerkingen. “Dat komt, zoals graslandbeheer in algemene zin, vooral overwaaien uit Duitsland en Zwitserland. Met micro-organismen toegevoegd aan een vloeistof voor het gemakkelijk uitbrengen kun je grasland, maar ook bouwland, verrijken met biologische stimulanten. De meeste van onze machines zijn daartoe leverbaar met een of meerdere tanks en injectoren voor het toedienen van micro-organismen tijdens het woelen of beluchten. In de toekomst verwachten wij hier veel van.”
Kijk voor meer informatie op: www.eversagro.nl en www.agropak.be
Hét vakblad voor de agrarische loonwerker
Ook de mooiste artikelen en reportages thuis op de mat?
Vakblad de Loonwerker behandelt vaktechniek, gebruikerservaringen en visies van fabrikanten en collega’s in terugkerende rubrieken zoals ‘Machine in de kijker’ en ‘Loonwerker in beeld’. Het beschrijft de laatste ontwikkelingen in trends van de sector waarmee het een onmisbaar vakblad is voor de agrarische loonwerker.
Shop direct een jaarabonnement of bekijk alle mogelijkheden via deloonwerker.nl/abonneren.
Vakblad de Loonwerker is een uitgave van Prosu.
Tekst: René Koerhuis, Seppe Deckx
Beeld: René Koerhuis, Sppe Deckx, fabrikant, Ten Hove Loon-en grondverzetbedrijf