Onkruidbestrijding wordt een steeds grotere uitdaging voor akkerbouwers. Er zijn steeds minder middelen beschikbaar, waardoor de noodzaak van effectieve mechanische oplossingen steeds groter wordt. Eén van de innovaties die hierop inspeelt, is de Helios, een nieuwe roterende wiedeg in het productgamma van Kverneland.
Deze wiedeg, niet met traditionele tanden maar met roterende sterrenwielen, biedt diverse voordelen voor het bewerken van de grond en het bestrijden van onkruid. “We zijn positief verrast door de resultaten in de praktijk”, vertelt productspecialist Lars Stapel.
Kverneland nam vorig jaar een fabrikant van mechanische onkruidbestrijding machines over. Hoewel er al Helios-machines in het Kverneland-rood zijn, was er afgelopen jaar nog weinig ervaring met deze machine opgedaan in het veld. Inmiddels is er achter de schermen wel al veel praktijkervaring opgedaan met het Helios-concept. Hoogste tijd om bij te praten met Lars Stapel. “Er is inderdaad behoorlijk wat gewerkt met de Helios in verschillende gewassen. De resultaten zijn verrassend positief. We hebben ervaren dat de machine op een andere manier dan de meeste concurrerende machines werkt. Door een intensieve maar effectieve bewerking is het gewas minder belast. Wij denken dat dit een interessante techniek kan zijn voor akkerbouwers en loonwerkers, daarom gaan we er nu wat meer ruchtbaarheid aan geven.”
Roterende wiedeg
De roterende wiedeg werkt met een groot gietijzeren wiel dat de grond losdrukt. Een volledig ander concept dan hoe we dat bij andere roterende wiedeggen zien. Omdat de lepels als het ware op ‘de achterkant van de lepel’ werken, werken de lepels dus niet scheppend maar drukkend in de grond. Dit concept blijkt in de praktijk vooral nuttig bij het opbreken van bodemkorsten, die vaak ontstaan na een regenbui.
Met name op kleigrond is dit doorgaans een aandachtspunt, maar met de nattigheid van nu is het een vrij algemeen beeld, ook op andere grondsoorten. “Door heel ondiep te werken breek je de bovenste laag van de bodem open. Zo krijgen de planten meer zuurstof en wordt de capillaire werking in die laag gestopt, waardoor het dieper gelegen water beschikbaar blijft voor de zaadjes. Hierdoor wordt ook de opname van water door het gewas verbeterd en stroomt dat niet door de korstvorming af naar sloten of spuitsporen.”
Het concept met de lepels zorgt ervoor dat het onkruid wat voor het wiel komt uit de grond wordt gewipt. “We zetten daarbij de Helios het liefst in, in combinatie met een vingereg, waarmee je de losgewipte kluiten met onkruid bovenover kunt trekken. Hierdoor komen de onkruiden volledig aan de oppervlakte te liggen en drogen uit.”
Snelheid ligt hoger
Een groot voordeel van de roterende wiedeg ten opzichte van een conventionele (precisie-) wiedeg is dat je er vrij snel mee kunt rijden, tot wel achttien kilometer per uur. “Die snelheid is misschien niet mijn eerste advies, maar alsnog kun je met de Helios sneller rijden dan met andere wiedeggen. Dit zorgt uiteraard ook voor meer capaciteit. Het concept met de wielen is bovendien veel effectiever, ook bij een dikke korst. We hebben recentelijk nog een perceel erwten in Zeewolde bewerkt, waar het door het vormen van een dikke korst niet mogelijk was om met een conventionele wiedeg de korst te breken. Na een werkgang met de Helios was het ook weer mogelijk om dit perceel te eggen met een conventionele wiedeg. Dat is een extra mogelijkheid, maar de Helios kan ook als een losstaande bewerking worden ingezet.”
Volgens Lars Stapel kan de roterende wiedeg zowel voor als na opkomst van het gewas worden ingezet. Dit geldt voor zowel volvelds graan- als rijgewassen. “Beiden kunnen volvelds en het is zelfs niet eens noodzakelijk om tussen de rijen door te werken. Zolang het gewas maar sterk en vitaal genoeg is, dus je moet goed kijken naar het groeistadium. Maar voldoende sterk is zelfs overdwars of in een hoek tussen het gewas door werken een optie.”
Modulaire opbouw en precisie
De roterende wiedeg is verkrijgbaar in werkbreedtes van 3, 4.8, 6 en 6,4 meter. Het frame is opgebouwd uit een dubbel H-koker profiel, waardoor de elementen eenvoudig verschuifbaar zijn. Dit is vooral handig in een later stadium van het gewas, wanneer de gewassen in de rij al vrij groot zijn. Het modulaire aspect maakt de machine veelzijdig inzetbaar.
Het gebruik van conische pinnen met geharde kunststof glijlagers voorkomt slijtage en speling. Hierdoor krijg je een star en robuust element. De specifieke opbouw van de wiedeg is vooral gekozen met het oog op de schoffels, waar uiterste precisie vereist is. De diepte van de bewerking wordt bepaald door de twee loopwielen voor het frame (optioneel vier), daarbij is elk element voorzien van een hydraulische cilinder of veer voor een precieze drukregeling. Afhankelijk van de bodemomstandigheden stel je de werkdiepte en agressiviteit van de machine afzonderlijk af.
Bodemvolging en gewicht
Bijkomend voordeel van de hydraulische drukregeling per element genaamd ‘Soft Control’’ is de egale bodemvolging. Het hydraulische drukregelingssysteem verbindt elk element met elkaar en zorgt bij oneffenheden en bijvoorbeeld spuitsporen voor een egale bewerking. Elk element hangt in een tandem met twee gietijzeren wielen, die zorgen voor een extra goede bodemvolging. De wielen zijn vrij zwaar en robuust, wat belangrijk is voor het open maken van de bodem, maar ook voor het voorkomen van slijtage. “Je ziet dat de achterkant van de lepel scherpt blijft en minimaal slijt.”
De roterende wiedeg kan dus optioneel worden uitgerust met een vingereg aan de achterkant, die op basis van hoek en agressiviteit kan worden afgesteld. Deze combinatie zorgt ervoor dat onkruid effectief wordt verwijderd, wat vooral gevraagd wordt in de biologische teelt. “De vingereg doet ongeveer veertig procent van het werk door het gewas zonder bedekkende grondresten achter te laten en het onkruid naar de oppervlakte te trekken.”
“De resultaten van de roterende wiedeg zijn verbluffend”, vindt Stapel. Hij merkt dat er verschillende telers zijn die de machine willen proberen. “Niet zo gek, want we hebben het over een uniek concept. Door de bewerking met de achterkant van de lepels in combinatie met de wiedeg hebben we nieuwe mogelijkheden voor onkruidbestrijding en bodembewerking.”
Tekst: Martin de Vries
Beeld: Kverneland Group