In dit artikel gaan we in op twee vraagstukken. Als eerste: Is er risico op schade door aaltjesaantasting op uw uienpercelen. En ten tweede: Is er extra aandacht nodig richting de uienvlieg?
Risico schade door aaltjesaantasting
Is er kans op schade door aaltjes op de percelen waar ik uien wil gaan zaaien?
Uien zijn niet altijd een goede waardplant voor aaltjes. Dit betekent weinig tot geen vermeerdering in de teelt zelf. Maar uien kunnen wel veel schade ondervinden door het aanprikken van de aaltjes. Voornamelijk in de beginfase van de teelt. Dit kenmerkt zich in achterblijven in groei tot het wegvallen van planten.
Aaltjes die schade kunnen doen in de uienteelt zijn:
| Groep | Naam | Meest voorkomende schadebeeld |
| Vrijlevende aaltjes | Trichodorus ssp. Paratrichodorus ssp. | – Onregelmatige stand – Achterblijven in groei – Plantwegval |
| Wortelknobbelaaltjes | Meloidogyne naasi Meloidogyne hapla | – Onregelmatige stand – Achterblijven in groei – Plantwegval – Duidelijke knobbels aan uiteinde van de wortels |
| Wortellesieaaltjes | Pratylenchus penetrans | – Plantwegval vanaf opkomst – Achterblijven in groei |
| Stengelaaltjes | Ditylenchus dipsaci | – Misvormde groei (kroef) – Plantwegval vanaf opkomst |
Gemiddeld genomen komen deze aaltjes voor op lichtere gronden. Maar niet alleen op zandgrond. Ook op lichtere kleigronden (<25% afslibbaar) kunnen deze aaltjessoorten prima vermeerderen en ook aanzienlijke schade aanrichten. Stengelaaltjes komen daarnaast ook op de zwaardere kleigronden (>25% afslibbaar) voor.
- Wat is de voorgeschiedenis van het perceel!
Zijn er signalen van aaltjesschade geweest in de voorgaande jaren en zijn de voorvruchten, incl. groenbemesters, gunstig geweest. bv. Een voorvrucht als gras of graan kan Meloidoigyne naasi sterk vermeerderen, terwijl je geen schade zult zien in het gras of graan zelf. Maar in de uien die erna komen zul je wel heel snel schade zien! - Neem een grondmonster!
De beste indicator voor de aanwezigheid van schadelijke aaltjes is een actueel grondmonster. - Maak een keuze om eventueel een nematicide toe te passen bij zaai van de uien.
De etiketdosering van Vydate 10G is 20 kg per hectare in de rij toegepast tijdens het zaaien. Ter bescherming tegen schadelijke aaltjes in de jeugdfase van het gewas werkt Vydate 10G tegen alle aaltjes op alle grondsoorten. (Bij een serieuze besmetting met stengelaaltjes kan ondanks de toediening van Vydate 10G later in de teelt alsnog flinke schade optreden. Het beste advies in dit geval is eigenlijk geen uien telen op dit perceel)
Uienvlieg
Is er extra aandacht nodig richting plantwegval door de uienvlieg?
Een zaadcoating ter bescherming tegen wegval door uienvlieg en bonenvlieg is er niet meer. In veel gevallen lukt het redelijk goed om met behulp van de Steriele Insecten Techniek aantasting door uienvlieg te ‘controleren’. Niet in alle teeltgebieden is dit even succesvol.
In 2020 zijn er verschillende proeven gedaan om de effectiviteit van (toekomstige) middelen te testen. In deze proeven is ook de toepassing van Vydate 10G meegenomen. De conclusie was dat Vydate wel degelijk een nevenwerking heeft tegen de uienvlieg. Maar dat daarvoor wel een dosering van 20 kg in de rij nodig is. 10kg Vydate in de rij had maar een beperkt neveneffect. In onbehandeld was 80% van de planten aangetast, bij 10 kg Vydate in de rij was nog steeds 70% aangetast. Maar 20 kg Vydate in de rij had een behoorlijk betere (neven)werking. Hier was minder dan 40% wegval. Wat ook opviel is dat deze 20 kg echt in de rij moet worden toegepast. De toepassing van 20 kg Vydate vollevelds had weinig effect.
Bakkenproef
Bakkenproef uitgevoerd door PPO-Lelystad in 2020. Aan de zijkant van de bakken zijn twee rijtjes uien gezaaid.
20kg Vydate volvelds 
20kg Vydate in zaaivoor
Links bij toepassing Vydate vollevelds is zijn uien afgestorven door de uienvlieg. Rechts bij de toepassing van Vydate in de zaaivoor zijn de uien nog wel gezond.
